بازار در هفته ای که گذشت (هفته سوم مرداد)

محدودیت های بازار نفت تا اجرای توافق هسته ای:

بانک فدرال رزرو امریکا از رویکرد دولت آمریکا دربرخورد با صادرات نفت و پتروشیمی ایران تا قبل از روز اجرا توافق ژنو خبر داد. در بیانیه ای که این بانک منتشر کرد عنوان می کند که تا فرا رسیدن روز اجرا، تحریمها و محدودیتها در زمینه نفت ایران مانند دوران بعد از توافق مقدماتی هسته ای نوامبر 2013 خواهد بود. بعد از توافق مقدماتی، آمریکا مجوز واردات نفت برای شش کشور چین، هند، تایوان، کره جنوبی، ترکیه و ژاپن را صادر کرد تا اینکه مشمول تحریم های آمریکا نشوند. همچنین 14 واحد پتروشیمی ایرانی اجازه فروش و صادرات محصولات خود را در بازارهای جهانی یافتند. بیانیه فدرال رزرو هرچند تغییر موضعی نسبت به قبل نشان نمی داد اما از این جهت که ابهامات فعالین بازار را تا اجرای برجام برطرف نمود حائز اهمیت است.

هزار سوی نرخ خوراک:

در هفته ای که گذشت خبرهایی مبنی بر نهایی شدن نرخ خوراک مورد توجه قرار گرفت. عده ای نرخ خوراک 13 سنتی را تایید شده قلمداد می کردند. اما آنچه که در واقع مورد تایید قرار گرفته است تصویب آیین نامه قیمت گذاری خوراک پتروشیمی ها بوده است. در این مصوبه که کلیات آن به تصویب دولت رسیده است، دولت تاکید کرده است که قیمت گذاری خوراک باید بر اساس مصوبه مجلس صورت بگیرد. بنابر مصوبه مجلس سه وزارت خانه اقتصاد، نفت و تجارت به صورت مشترک وظیفه پیشنهاد نرخ خوراک را بر عهده دارند و تصویب نهایی نرخ پیشنهادی به عهده دولت خواهد بود و وزارتخانه یا نهاد خاصی نمی تواند به تنهایی این نرخ را اعمال کند.

افزایش رشد اقتصادی ایران در گزارش بانک جهانی:

در تازه ترین گزارش بانک جهانی رشد اقتصادی ایران بعد از برداشته شدن تحریم ها در سال 2016 پنج درصد ارزیابی شده است. سرمایه گذاری خارجی رشدی چشم گیر می یابد و قیمت جهانی نفت در پی تحولات بازار کاهشی 10 دلاری خواهد داشت. این درحالی است که برنامه ششم توسعه رشد اقتصادی 8 درصدی را مد نظر قرار دارد و آن را جز اهداف خود قلمداد کرده است. از طرف دیگر گزارش بانک جهانی پیش بینی کرده است که بعد از رفع تحریم ها بیشترین مبادلات تجاری ایران با هند، چین، ترکیه، عربستان و انگلستان خواهد بود و حجم و ارزش صادرات غیرنفتی افزایش قابل توجه می یابد.

تحولات بین الملل:

تحولات مربوط به ترکیه به اوج خود نزدیک می شود. بعد از شکست حزب حاکم ترکیه در انتخابات پارلمانی و از دست دادن اکثریت پارلمان بعد از بیش از یک دهه، حزب حاکم سیاست های خصمانه ای را در پیش گرفته است. شکست حزب حاکم به دلیل موفقیت بی سابقه حزب دمکراتیک خلق ها بود که یک حزب کردی است. حزب حاکم برای تشکیل دولت نیازمند ائتلاف با دیگر احزاب است، چیزی که علی رغم ظاهر به آن تمایل ندارد به همین دلیل حزب حاکم خود را برای انتخابات زود هنگام آماده می کند. برای کسب مجدد اکثریت پارلمان، حزب اردوغان کردها را نوک پیکان حمله خود قرار داده است. از طرفی حملات هوایی پی در پی را به مواضع پ ک ک انجام می دهد و از طرفی موفقیت کردهای سوریه در مبارزه با داعش را در سوریه بر نمی تابد و آن را نیز آماج حملات خود قرار داده است. هدف دولت ترکیه از این کار، کسب آرای ملی گراهای ترکیه در انتخابات زودهنگام آتی و متوقف کردن پیروزی های کردهای سوریه در مبارزه با داعش است که اتحاد آشکاری با ترکیه دارد. کسب رای اکثریت پارلمان، قدرت حزب حاکم را حداقل برای یک دهه دیگر تثبیت می نماید. این اقدامات ترکیه از یک طرف در سطح سیاست داخلی همراه با نا امنی ها و گسترش بی ثباتی داخلی بوده به طوریکه بی ثباتی در ارزش لیر از جمله آن است و از طرف دیگر در سطح بین الملل ترکیه را وارد کارزاری کرده که پیامدهای دیرپایی را برای آن در بر خواهد داشت.

در پی انتشار آمارهای مربوط به صادرات چین و کاهش قابل توجه آن، بانک مرکزی چین در اقدامی نرخ برابری یوان در برابر دلار را به پایین ترین میزان در سه سال اخیر کاهش داده است. بانک مرکزی چین عنوان می کند که این کاهش حدود 2 درصدی ارزش یوان به منظور انجام اصلاحات در بازار ارز صوت گرفته است. شرکای تجاری چین همواره از این سیاست دستوری چین انتقاد کرده اند و درخواست می کنند که چین اجازه دهد ارزش یوان در بازار تعیین شود. این درحالی است که همواره میزان صادرات چین از واردات آن کشور بیشتر بوده و مازاد تجاری قابل توجهی دارد. اما آمارهای منتشره در ژوئیه (تیر و مرداد) سال جاری حاکی از کاهش 8.3 درصدی صادرات و نیز کاهش نقطه به نقطه شاخص قیمت تولید کننده به میزان 5.4 درصد بوده است.

در آخرین نشست کمیته سیاست های پولی بانک مرکزی، انگلستان تصمیم به حفظ نرخ بهره در سطح 0.5 درصد گرفته شد. این نرخ از ماه مارس 2009 پایین ترین میزان نرخ بهره بوده است. همچنین آخرین گزارش این بانک در مورد تورم، انتظار دستیابی به تورم 2 درصدی تا نیمه سال آینده میلادی را رونمایی کرده است. در مورد نرخ رشد اقتصادی نیز پیش بینی نرخ رشد 2.5 درصدی به 2.8 درصد ارتقا یافته است.

گزارش آمار اشتغال وزارت کار آمریکا در ماه ژوئیه ( اواخر تیر و اوایل مرداد) منتشر شد و حاکی از نرخ 5.3 درصدی بیکاری است که پایین ترین میزان طی هفت سال اخیر در آمریکا است. همچنین براساس این گزارش در این ماه 215 هزار فرصت شغلی در بخش های غیرکشاورزی پدید آمده است که البته حدود 4 درصد کمتر از انتظارات است. برخلاف رشد اشتغال در بخش های تولید و ساخت و ساز، اشتغالزایی در بخش معدن کاهشی بوده است. عملکردهای خوب از رشد اشتغال گمانه زنی در مورد افزایش نرخ بهره را افزایش داده است. انتظار می رود فدرال رزرو در ماه دسامبر اقدام به افزایش نرخ بهره کند.

وضعیت اقتصاد روسیه روز به روز با تحریم های اتحادیه اروپا، کاهش قیمت نفت، نرخ دو رقمی تورم و کاهش سطح دستمزدها به وخامت بیشتر می گراید. براساس آمارها تنها در سه ماهه اول سال جاری شمار کسانی که در روسیه زیر خط فقر زندگی می کنند از ۱۱ درصد به ۱۶ درصد افزایش یافته است. روسیه در قبال تحریم های اتحادیه اروپا تحریم هایی متقابلی را وضع کرده است. در این راستاتحریم مواد غذایی غربی را برای یک سال دیگر تمدید کرد. همچنین در سالگرد تحریم مواد غذایی غربی، صدها تن از محصولات غذایی غربی از جمله میوه و پنیرهایی را که از اروپا بطور غیرقانونی وارد این کشور شده بود را نابود کرد. دستور امحا مواد غذایی وارداتی از غرب، توسط شخص ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری این کشور امضا شده است چراکه این کالاها را نوعی تهدید امنیتی برای روسیه می داند. مسئله ای که قرار است به تدریج در سراسر روسیه اجرایی شود.

قیمت نفت، طلا، ارز خارجی:

نرخ جهانی انس از ابتدای هفته تا امروز با رشد بالغ بر دو درصدی همراه بوده است. این افزایش قیمت بیشتر ناشی از توقف رشد ارزش دلار در پی کاهش چشم انداز رشد اقتصادی آمریکا و کاهش دستوری ارزش یوان در پی آمارهای کاهشی صادرات چین بوده است. قیمت سکه در بازار داخلی نیز در این هفته با افزایش حدود ده هزار تومانی همراه بود. قیمت نفت در هفته جاری تقریبا روند باثباتی را پشت سر گذاشته است اما انتظارات کاهش قیمت همچنان وجود دارد. بازار ارزهای خارجی نیز در این هفته تحولات چندانی نداشته است بجز اینکه ارزش یوان چین به یک باره با کاهش بالغ بر 10 تومانی مواجه شده است که در پی تصمیم دولت چین به تضعیف یوان رخ داده است. همچنین یورو افزایش حدود 20 تومانی در امروز به خود دیده است.