تحلیل کارشناسان از عقبگرد بورس؛ فشار از بیرون تحمیل می‌شود

در شرایطی که بورس همچنان به روند نزولی خود ادامه می‌دهد همچنان دلایل این ریزش‌ها آنچنان که باید شفاف نیست. از یکسو نگرانی‌ها در داخل تالار وجود دارد و از سویی دیگر ابهام‌هایی که در سطح اقتصادی و سیاسی در فضای فعلی کشور وجود دارد به خوبی توانسته است به یک عامل بازدارنده در رشد بورس و معاملات سهم‌ها تبدیل شود. درباره این عوامل یک کارشناس بازار سرمایه می‌گوید:‌ برخی مقررات بودجه‌ای، کمبود نقدینگی در بازار، سیاست‌های پولی، برنامه‌های دولت برای مهار تورم و مسایل پیش آمده در کشور عراق، دلایل اصلی افت بورس به شمار می‌رود. به گزارش سنا، علی رحمانی، رییس انجمن حسابرسان داخلی با بیان اینکه یکی از عوامل اثرگذار بر بازار سرمایه، برنامه دولت برای مهار تورم است که طبیعتا بر بازار سرمایه نیز اثرگذار است، افزود: در چنین شرایطی باید سمت تقاضای داخلی یا صادرات را افزایش داد، چراکه فرض بر این است که اگر مذاکرات ایران و گروه 1+5 به نتیجه برسد، در حوزه صادرات اوضاع بهتر شده و گشایش‌هایی ایجاد خواهد شد. این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه بازار انعکاسی از شرایط اقتصادی است، خاطرنشان کرد: دومین دلیل شرایط فعلی بازار سهام، برخی مقرراتی است که در بودجه منظور شده است و جا دارد مرکز پژوهش‌های مجلس یک بررسی در خصوص اثرات مصوبات بودجه‌ای بر وضعیت واقعی اقتصاد و بازار سرمایه داشته باشد. وی با یادآوری هجمه‌ای که در سه ماهه آخر سال 92‌ به بورس شده بود، اظهار داشت: صرفنظر از اینکه سال 92، به دلیل تورم شدید و افزایش نرخ ارز، سود شرکت‌ها افزایش یافته بود و سالی استثنایی برای بازار سرمایه به شمار می‌رود، اما این بالا بودن سود بهانه‌ای شد تا هم در بخش معدنی عوارض وضع شود و هم در قیمت خوراک افزایش صورت بگیرد. این استاد دانشگاه با بیان اینکه شرایط اقتصادی و تصمیمات مجلس موجب شد چشم‌انداز سودآوری شرکت‌ها با ابهام بیشتری مواجه شود، خاطرنشان کرد: این تصمیمات، در واقع ریسک سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه را افزایش داد. وی گفت: دلیل چهارمی که می‌توان برای شرایط فعلی بازار سرمایه عنوان کرد، سیاست‌های پولی است. رحمانی ابراز داشت: مشخصا افزایش نرخ سود سپرده‌های بانکی از یک طرف تاثیر منفی بر بازار سرمایه گذاشت و از طرف دیگر، سیاست‌های انقباضی پولی، شرکت‌های تولیدی را برای تامین سرمایه در گردش با مشکل مواجه کرد.
وی گفت: می‌دانیم اگر شرکت‌های بورسی و فرابورسی سود کمتری را در مجامع خود تقسیم کنند، نیازشان به بازار پول کمتر می‌شود، اما روش فعلی این است که بازار پول نقش اصلی را در تامین سرمایه در گردش شرکت‌ها دارد.

مدیرعامل سابق شرکت بورس اوراق بهادار معتقد است که برای بهبود اوضاع اقتصادی کشور‌ باید به بخش واقعی اقتصاد و خروج از رکود فکر کرد. رییس انجمن حسابرسان داخلی ایران ابراز داشت: اگرچه توافق ایران با گروه 1+5 به بهبود شرایط کمک می‌کند، اما همزمان باید سمت تقاضای داخل را نیز افزایش دهیم تا شرکت‌ها از رکود فعلی خارج شوند. این استاد دانشگاه ابراز داشت: اگر چشم‌انداز سودآوری مثبت باشد و فضای سرمایه‌گذاری روشن شود، ریسک‌های سرمایه‌گذاری کمتر شده و شرایط از این وضعیت خارج می‌شود. رحمانی تصریح کرد: طی یک سال گذشته سیاست‌گذاری‌ها و مقررات با توجه کمتر به شرایط محیطی صورت گرفته است. برای مثال، در شرایطی که اقتصاد در رکود قرار دارد و شرکت‌ها مشکل فروش دارند، مجلس نباید به جای یک درصد افزایش پیش‌بینی شده در قانون مالیات بر ارزش افزوده‌ این رقم را دو درصد افزایش دهد‌ چرا‌که این تصمیم، تاثیر منفی در پی خواهد داشت. وی افزود: زمانی که مسکن در رکود قرار دارد، شهرداری‌ها نباید عوارض را 20 تا 30 درصد افزایش دهند‌ زیرا این تصمیم به طور مستقیم بر صنایع مرتبط و سهام آن شرکت‌ها در بورس اوراق بهادار تاثیر می‌گذارد. رحمانی اذعان داشت: علاوه بر موارد یاد شده و تاثیرگذار روی روند فعلی بازار سهام، مسایل بیرونی مانند وضعیت عراق هم روی بازار ما تاثیر‌گذار است، زیرا این کشور بازار خوبی برای محصولات صادراتی ما به شمار می‌رود.

گردش مالی پایین بازار سرمایه
از سویی دیگر یک کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه در صورت کسب نتایح مثبت از مذاکرات هسته‌ای، بورس ایران به یکی از سه بازار برتر منطقه تبدیل خواهد شد، گفت: روند نزولی فعلی قطعا یک بحران نیست و سرمایه‌گذاران در بلند‌مدت به سود خواهند رسید.

شاهین شایان‌آرانی در گفت‌وگو با فارس ضمن اشاره به پتانسیل‌ و ظرفیت بازار سرمایه و دلایل افت شاخص طی ماه‌های گذشته اظهار داشت: هم‌اکنون بازار سرمایه در وضعیت تعدیل و اصلاح قرار دارد و از رشدهای عجیب سال گذشته در شرایط فعلی به نقطه تعادل نزدیک می‌شود. وی اظهار داشت: اگر دولت در روند عرضه و تقاضا دخالت نکند، این بازار پتانسیل بسیار بالایی خواهد داشت و اگر گردش مذاکرات به سمت روند مثبتی حرکت کند، به راحتی بورس ایران بین دو تا سه بازار برتر آسیا قرار خواهد گرفت. وی با بیان اینکه حجم بازار سرمایه ایران بسیار بالاست، اما گردش مالی آن به سطح پایینی رسیده است، گفت: تنوع شرکت‌ها در بورس بسیار بالاست و شرکت‌های خدماتی، صنعتی، تولیدی و بازرگانی حضور دارند. وی با اشاره به اینکه مشکلات فعلی بازار سرمایه به دلیل ورود منابع مالی زیاد به صورت کاذب بود، گفت: اگر اکنون شاخص روند نزولی پیدا کرده کاملا طبیعی است و نمی‌توان آن را یک بحران تلقی کرد. شایان‌آرانی پیش‌بینی کرد‌ اگر بحث‌های مربوط به مذاکرات هسته‌ای و برنامه‌ریزی‌ دولت در جهت کاهش تورم و رشد اقتصادی محقق شود، این بازار بر مبنای مسایل بنیادی رشد‌های بسیار خوبی خواهد داشت و به جرات می‌توان گفت جزو بازارهای برتر آسیا قرار خواهدگرفت.

این کارشناس با بیان اینکه رشد سرمایه ایران پس از گشایش‌های سیاسی و کلان اقتصاد، حباب‌گونه نخواهد بود، گفت: بورس با توجه به این مسایل بنیادی رشد طبیعی و قابل اتکایی خواهد داشت که برگشت‌ناپذیر است.

این کارشناس بازار سرمایه در توصیه‌ای به سرمایه‌گذاران متضرر که در روزهای اوج شاخص به بازار آمده‌اند، گفت: این سرمایه‌گذاران باید حداقل دوره دو ساله را برای کسب سود واقعی در پیش بگیرند و در بلند‌مدت بازار سرمایه با توجه به پارامترهای موجود سودآور است. وی ابراز داشت: طبیعتا کسانی که در روزهای اوج شاخص در بورس سرمایه‌گذاری کرده‌اند، متضرر شده‌اند و در این روزها مهم‌ترین نگرانی‌های من هم رشد غیر‌طبیعی شاخص بورس بود و دایما هم در این خصوص هشدار داده بودم‌ اما بسیاری از مسوولان انکار می‌کردند و کسی هم این رشد را به طور پایدار تضمین نمی‌کرد. شایان‌آرانی گفت: اکنون افت شاخص بورس محقق شد و آن پیش‌بینی‌ها به وقوع پیوسته است، اما در شرایط فعلی به نظر می‌رسد با تغییرات ایجاد شده سرمایه‌گذاران متضرر قطعا به سود برسند. خروج از زیان سرمایه‌گذاران دارای پیش‌شرط‌هایی است که یکی از آنها نگاه بلند‌مدت است، چرا‌که بورس محل کسب سود لحظه‌ای نیست.