مقصر گرانی دلار کمبود آن است

بر اساس گزارش راتین بورس در پایان سال 91 و در پایان ریاست‌جمهوری دوره قبل نرخ ارز 1226تومان بود اما امروز قیمت ارز دولتی 2650تومان است. اگر امروز قیمت ارز دولتی 2650تومان می‌شود و قیمت ارز در بازار آزار به سه‌هزارو500تومان می‌رسد، آیا این نرخ بالاست؟ در اواخر سال 92 تمامی قیمت‌های رسمی، نرخ خدمات، کالاها و حتی قیمت‌گذاری‌های دولتی افزایش پیدا کرد که آغاز همان افزایش نرخ‌ها تبعات خاص خود را روی بازار‌های مختلف به‌جا گذاشت؛ بازار ارز هم جدا از بازارهای دیگر نیست و به‌تبع افزایش قیمت در حوزه‌های دیگر، قیمت‌ها در این بازار بالا رفت.

البته نباید این مساله را از یاد برد که هم‌اینک نرخ دستمزدها 25درصد افزایش پیدا کرده و با این اوصاف احتمال آنکه در چنین شرایطی قیمت ارز پایین بیاید، معقول نیست. درثانی، اگر بخواهیم قیمت ارز کنونی را با نرخ ارز آزاد در پایان سال 91 مقایسه کنیم، درواقع باید بگوییم که قیمت‌ها اکنون درحال کاهش است چراکه در آن سال قیمت ارز بازار آزاد سه‌هزارو600تومان بود.

اگرچه جناب طهماسب مظاهری، رییس سابق بانک‌مرکزی به‌عنوان کارشناس ارشد این حوزه توقف ارز پتروشیمی‌ها را از دلایل اصلی گرانی ارز عنوان می‌کنند اما ما صرافان کف بازار را می‌بینیم. حجم ارزی که در کشور وجود دارد، کاملا مشخص است اما اکنون تقاضا غیرواقعی است و متاسفانه همین تقاضای غیرواقعی بازار را متشنج می‌کند. در این شرایط نقش دولت و بانک‌مرکزی از اهمیت بسیاری برخوردار است. البته در سویی دیگر برخی، تقصیرات بالارفتن قیمت ارز را به گردن افزایش قیمت بنزین و سوخت می‌اندازند در حالی‌که چندین‌سال است که قیمت ارز افزایش پیدا کرده و این مساله به شرایط فعلی ارتباطی ندارد.

در کنار همه این مسایل، دخالت یک نهاد غیردولتی که در جرگه خصوصی‌ها هم نمی‌گنجد در بازار ارز هم به‌عنوان یکی از عوامل گرانی ارز شناخته شده در حالی‌که ورود چنین نهادی شایعه‌ای بیش نیست چراکه آن نهاد نیازی به دخالت و سودجویی در بازار ارز ندارد چون بازارهایی بهتر از ارز در اختیار دارد. به فرض هم که این نهاد غیردولتی برای مصارف خود دلار خریداری کرده باشد، بازهم ورود این نهاد دخالت در بازار ارز محسوب نمی‌شود. درواقع آنچه که هم‌اکنون موجب افزایش قیمت ارز شده، کمبود ارز است و ما باید کمبود ارز را مقصر اصلی گرانی ارز بدانیم.

هم‌اینک ایجاب می‌کند که بانک‌مرکزی با ورود در بازار بتواند کنترل اوضاع را به دست بگیرد. البته ورود بانک‌مرکزی در بازار، به‌صورت رسمی و تبلیغاتی نخواهد بود بلکه بانک‌مرکزی با روش‌های خاص خود می‌تواند در بازار ورود داشته باشد اما به‌هرترتیب باید گفت که نرخ فعلی بازار نرخ بالایی نیست.

تاکید دیگر آن است که در شرایطی که ما نمی‌توانیم هزینه‌ها را پایین بیاوریم باید درآمدها را افزایش دهیم. درحقیقت باید سیستمی پیاده شود تا از خریدوفروش ارز نیز مالیات گرفته شود. هم‌اکنون فقط از صرافان مجاز مالیات می‌گیرند اما مگر فقط در صرافی‌ها تبادل ارز صورت می‌گیرد یا مگر حجم ارز در دست صرافان چقدر است که از آنها این‌همه مالیات اخذ شود؟!معاملات در بازار باید شفاف شود و البته توصیه ما این است که واحدهای مجوز‌دار صرافی‌ها افزایش پیدا کند.