اولین هشدار جدی داعش به اروپا

حدود سه سال قبل، زمانی که گروه‌های تکفیری و تروریستی خود را برای ورود به خاک سوریه آماده می‌کردند، دستگاه‌های امنیتی کشورهای غربی نه تنها اقدامی در راستای مهار  این گروه‌های خطرناک صورت ندادند، بلکه به صورت مستقی و غیر مستقیم از تجهیز آنها در برابر حکومت دمشق استقبال کردند. با این حال مقاومت ارتش سوریه در برابر تروریستها و فرسایش گروههای تکفیری در نبرد سوریه معادلات را به طور کلی تغییر داد. پس از پیروزی اخیر بشار اسد در انتخابات سوریه ، مقامات غربی با یک حقیقت هولناک مواجه شدند: عدم توانایی در کنترل گروههای تکفیری و تروریستی و خارج شدن برخی از آنها از مدار نامرئی امنیتی ترسیم شده از سوی غرب سبب شد تا داعشی ها و دیگر گروههای افراطی این بار چشمان خود را به آن سوی مرزهای خاورمیانه بدوزند!

حضور هزاران شهروند فرانسوی، انگلیس، اتریشی و آلمانی در بین تروریستهای داعش ترس و وحشت شدیدی در دستگاههای امنیتی غرب به وجود آورده است. عدم مهار این افراد در بدو خروج آنها از کشور و حتی ترغیب غیر مستقیم آنها نسبت به جنگ با ارتش سوریه، بلای جان مسئولین امنیتی اتحادیه اروپا شده است. هر یک از این تروریستها در صورت بازگشت به غرب می توانند مرزهای شنگن را زیر پا گذاشته و در هر نقطه ای از اروپا عملیات تروریستی صورت دهند. مهم تر اینکه برخی از این تروریستهای دارای تابعیت اروپایی، هنوز از سوی دستگاههای امنیتی غرب شناسایی نشده اند. برخی از این افراد از طریق کشورهای ثالث مانند ترکیه وارد سوریه و عراق  شده اند. در چنین شرایطی شناسایی آنها از سوی دستگاههای امنیتی غرب بسیار دشوار است.

اخیرا شاهد ارسال نخستین پیام تهدید آمیز داعش و گروههای تکفیری به اروپا بودیم. گویا مقصد اولیه این گروههای تکفیری کشور نروژ است!اخیرا سرویس اطلاعاتی نروژ اعلام کرد افرادی که مرتبط با گروه‌های تروریستی در سوریه هستند، تهدیدات ملموسی را علیه این کشور مطرح کرده‌اند.«بندیکت بژورنلند»، رئیس سرویس امنیت نروژ (PST) در این خصوص اطلاعات موثقی را از همتایان خارجی خود دریافت کرده است. بر این اساس گروههای تکفیری و داعشی ها قصد دارند طی روزهای آتی حمله هولناکی را در نروژ صورت دهند. لازم به ذکر است که 50 تن از اتباع نروژی نیز در میان گروههای تکفیری در سوریه مشغول جنگ با حکومت اسد بوده و هستند و البته بخشی از آنها نیز به عراق رفته اند. با این حال 25 تن از این افراد پس از شکست در سرنگونی نظام سوریه به نروژ بازگشتند.اگرچه این افراد هم اکنون توسط سرویسهای امنیتی نروژ تحت نظر هستند اما یک اقدام و حرکت ناگهانی می تواند همه معادلات را به یکباره تغییر دهد.

آندرس برویک تروریست وابسته به جریان راست افراطی،  در 22 ژوئیه سال 2011 مرتکب دو حمله مسلحانه مرگبار شد. در این روز نروژ در بهت و اضطراب فرو رفت. در یکی از این حادثه‌های مرگبار وی در لباس پلیس نروژ به جزیره اوت اویا رفت و به سوی شرکت کنندگان در  اردوی شاخه‌ نوجوانان حزب کارگر تیراندازی کرد. در این حادثه 69 نوجوان نروژی جان خود را از دست دادند.  وی همچنین در مقابل ساختمانهای دولتی در مرکز شهر اسلو  نیز یک خودرو را منفجر کرد که در این حمله هشت تن کشته شدند. هنوز آثار و تبعات مربوط به حمله آندرس برویک در سطح جامعه این کشور قابل مشاهده است.

برخی از کارکنان نهادهای دولتی در نروژ پس از وقوع حادثه محل کار خود را ترک کردند و بر میزان ترس اجتماعی ناشی از وقوع حوادث تروریستی در جامعه نروژ افزوده شد. این در حالیست که آندرس برویک بر اساس قوانین قضایی نروژ صرفا به 21 سال زندان، آن هم همراه با ادامه تحصیل و بهره مندی از امکانات رفاهی داخل زندان محکوم شد!

در هر حال این بار تهدیدات صورت گرفته از سوی داعش و گروههای تکفیری علیه کشور نروژ بسیار جدی است. وقوع یک حادثه تروریستی دیگر در اسلو یا دیگر شهرهای نروژ می تواند این کشور را از مرفه ترین کشور دنیا به ناامن ترین کشور اروپا تبدیل کند. این همان  کابوسی است که مقامات امنیتی و سیاسی نروژی به شدت نسبت به وقوع آن هراسان هستند. واقعیت امر این است که بستر اجتماعی و روانی نروژ پس از وقوع حادثه تروریستی  سال 2011 میلادی، توان هضم حادثه تروریستی دیگری را ندارد. با این حال مقصر اصلی وقوع هر حادثه ای در نروژ یا دیگر کشورهای اروپایی دستگاههای امنیتی غرب هستند.

نباید فراموش کرد که دستگاههای امنیتی اروپا در محاسبه واقعیات ، بدیهیات و متعاقبا احتمالاتی که بر بازگشت گروههای تروریستی دارای تابعیت اروپایی به غرب دلالت داشت به شدت دچار خطا شدند. در سالهای 2012 و 2013 میلادی، بارها منابع مختلف تحقیقاتی و حتی رسانه های غربی به دولتهای خود نسبت به احتمال بازگشت تکفیری های اروپایی به خاک کشورهایشان هشدار داده بودند اما این هشدارها از سوی غرب نادیده انگاشته شد.

مقامات غربی تصور می کردند که با فروپاشی حکومت سوریه ، داعش و دیگر گروههای تکفیری و متعاقبا تکفیری‌های دارای تابعیت اروپایی نیز در همان محدوده جغرافیایی خواهند ماند و معدود افرادی که قصد بازگشت به اروپا را نیز داشته باشند از سوی دستگاههای امنیتی غرب قابل مهار هستند.

حتی در این خصوص طرح ابطال تابعیت اروپایی اعضای گروههای تکفیری نیز توسط برخی کشورها صادر شد. با این حال این محاسبه مضحکانه نتیجه ای جز قرار گرفتن اتحادیه اروپا در شرایط بحرانی فعلی( به لحاظ امنیتی) نداشته است. هم اکنون دستگاههای امنیتی غرب با دو خطر موازی مواجه هستند: یکی گروههای راستگرای افراطی و دیگری تکفیری های دارای تابعیت اروپایی که پس از مدتها ناکامی و سرگردانی در خاک سوریه و عراق مسیر بازگشت به منطقه شنگن را در پیش گرفته اند. از این رو بحران امنیتی پیش روی غرب جدی و مواجهه با آن نیز سخت و دشوار خواهد بود. در این میان اعضای اتحادیه اروپا و حوزه شنگن باید هزینه بسیار هنگفتی را در جهت پیشگیری از وقوع حولات تروریستی داعش و تکفیری ها در خاک خود بپردازند. هزینه هایی که مسئولیت تحمیل آنها بر پیکره غرب، سیاستمداران جنگ طلب و دستگاه‌های امنیتی ناکارآمد این کشورها هستند.