اثر تغییر نرخ بهره آمریکا بر ارز و سکه در ایران

روز پنج‌شنبه،‌ اثر تغییر نرخ بهره آمریکا به بازار آزاد داخلی منتقل نشد، اما بازار رسمی خود را با این امر تطبیق داد. در آخرین روز کاری هفته گذشته، نرخ رسمی دلار افزایش یافت،‌ اما نرخ رسمی ارزهای اروپایی پوند و یورو با شدت زیادی کاهش یافت، امری که نتیجه رشد دلار در بازارهای جهانی پس از افزایش نرخ بهره آمریکا بود. در حالی که اثر این تغییر در بازار رسمی مشهود بود، بازار آزاد اثر چندانی از آن نپذیرفت تا سکه و دلار به این خبر بی‌محلی کنند.
روز پنج‌شنبه سکه تمام بهار آزادی با هزار تومان رشد به قیمت 913 هزار تومان رسید، روندی که بیشتر ناشی از رشد دلار در بازار داخلی بود. بهای دلار نیز روز پنج‌شنبه با بی‌توجهی نسبی به متغیرهای خارجی با رشد جزیی 5 تومانی به قیمت 3 هزار و 650 تومان رسید تا رشد هفتگی این ارز به حدود 3 دهم درصد برسد. سکه نیز با وجود رشد انتهای هفته، حدود 9 دهم درصد از ارزش خود را از دست داد تا روند قیمتی آن معکوس شده باشد. نکته جالب توجه این است که احتمال دارد اثر تغییر نرخ بهره با تاخیر روز شنبه به بازار داخلی برسد و قیمت سکه را تحت‌فشار قرار دهد، چراکه بهای اونس از بعدازظهر روز پنج‌شنبه تحت‌تاثیر تصمیم چهارشنبه شب فدرال رزرو در مسیر کاهشی قرار گرفت.

تلاطم نرخ‌های رسمی
در آخرین روز هفته، بازار رسمی ارز داخلی تحت‌تاثیر افزایش نرخ بهره آمریکا و تغییرات نرخ‌های برابری در بازار جهانینوسانات قابل‌توجهی را تجربه کرد. در ششمین روز هفته، نرخ رسمی دلار با 8 ریال افزایش به قیمت 3 هزار و 12 تومان رسید. اما همزمان، ‌ارزهای اروپایی روز پرتلاطم‌تری را نسبت به دلار پشت‌سر گذاشتند. پنج‌شنبه یورو با حدود 26 تومان کاهش به قیمت 3 هزار و 266 تومان رسید. این ارز اروپایی در بازار آزاد نیز با 20 تومان کاهش از مرز 4 هزار تومانی پایین آمد و به قیمت 3 هزار و 980 تومان رسید. در کنار یورو مبادله ای، نرخ پوند نیز روز پنج‌شنبه 29 تومان از ارزش خود را از دست داد و به قیمت 4 هزار و 502 تومان رسید. در بازار آزاد نیز پوند با 10 تومان کاهش به قیمت 5 هزار و 470 تومان رسید. کاهش ارزش دو ارز مهم اروپایی در بازار داخلی ناشی از تضعیف ارزش آنها در بازارهای جهانی در برابر دلار بود. فرانک سوئیس نیز پنج‌شنبه 15 تومان از ارزش خود را از دست داد و به قیمت 3 هزار و 25 تومان رسید. دیگر ارزی که تحت‌تاثیر افزایش نرخ بهره آمریکا قرار گرفت، یوآن چین بود. پنج‌شنبه یوآن در مرکز مبادلات ارزی حدود یک تومان افت را تجربه کرد و به قیمت 465 تومان رسید.

بازگشت آرام دلار 
هفته گذشته بازار ارز فضای نسبتا آرامی داشت و نوسانات دلار در دامنه محدود 3 هزار و 625 تومان تا 3 هزار و 650 تومان رخ داد. پس از تعطیلی روز شنبه،‌ یکشنبه دلار معاملات خود را با قیمت 3هزار و640 تومان آغاز کرد که تغییری نسبت به آخرین قیمت هفته پیش از آن (روز چهارشنبه) نداشت. روزهای دوشنبه و سه‌شنبه شاخص ارزی در مسیر کاهشی قرار گرفت و مجموعا با 15 تومان کاهش تا قیمت 3 هزار و 625 تومان پایین آمد. به گفته فعالان بازار، عقب‌نشینی معامله‌گران بزرگ و کمرنگ شدن نقش آنها در بازار ارز مهم‌ترین عامل افت دلار بود. در واقع فیلتر معامله‌گران بازار توسط نیروی انتظامی با مسدود کردن فعالیت برخی دلالان و کاهش تحرکات آنها موجب شد که نیروهای افزایشی دلار تضعیف شوند.

روز چهارشنبه، در حالی که انتظار می‌رفت،‌ اثر بسته شدن پرونده ساختگی هسته‌ای ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، بهای دلار را با کاهش بیشتری مواجه کند، اثر روانی کاهش نفت، قیمت را در مسیر افزایشی قرار داد. چهارشنبه دلار با 20 تومان رشد به قیمت 3 هزار و 645 تومان رسید. به این ترتیب بیم نفت، امید هسته‌ای را کنار زد و اولین افزایش دلار از تاریخ 16 آذر ثبت شد. در ادامه افزایش روز چهارشنبه، دلار روز پنج‌شنبه نیز 5 تومان رشد دیگر را تجربه کرد و به قیمت 3 هزار و 650 تومان رسید. شاخص بازار ارز روز پنج‌شنبه معاملات خود را با قیمت 3 هزار و 655 تومان آغاز کرد که افزایشی 10 تومانی نسبت به قیمت بسته شده روز چهارشنبه داشت. به گفته فعالان، ادامه خریدهای معامله‌گران ارزی در آخر وقت چهارشنبه عامل اصلی شروع افزایشی آخرین روز هفته بود. در ادامه روز پنج‌شنبه، این ارز تا قیمت 3 هزار و 660 تومان نیز بالا رفت، اما پس از آن از سقف قیمتی روزانه پایین آمد و نهایتا با قیمت 3 هزار و 650 تومان به کار خود پایان داد؛ امری که نشان‌دهنده افزایشی 5 تومانی نسبت به قیمت نهایی روز چهارشنبه بود.

تردید یا خرید؟ 
برخی معامله‌گران پس از ثبت 2 افزایش پیاپی در انتهای هفته گذشته به ادامه این روند در هفته جاری خوش‌بین شده‌اند و امیدهای افزایشی آنها بار دیگر زنده شده است. از نظر این گروه، کاهش قیمت نفت و احتمال آغاز تقاضای فصلی ژانویه به ادامه روند افزایشی کمک خواهد کرد. با نزدیک شدن به ژانویه معمولا تقاضا از دو طریق حمایت می‌شود:1- تقاضای شرکت‌های تجاری برای تسویه‌های مالی دلاری و 2- تقاضای ارز مسافرتی. به این ترتیب این دسته انتظار دارند که در هفته جاری، خریدهای ارزی افزایش یابد.

در مقابل این دیدگاه افزایشی،‌ معامله‌گرانی قرار دارند که احتمال افزایش قیمت به محدوده بالاتر را بسیار دور از ذهن می‌پندارند. به اعتقاد این دسته در حال حاضر بازار بیشتر در حالت احتیاطی قرار دارد و افزایش 2 روز انتهایی هفته گذشته بیشتر به واسطه جو روانی ایجاد شده پیرامون کاهش قیمت نفت بوده است. به گفته آنها، تجربه نشان داده که عوامل روانی خیلی زود اثر خود را از دست خواهند داد. از سوی دیگر، در یک ماه گذشته دلار هر گاه از سطح 3 هزار و 650 تومان عبور کرده با تردید معامله‌گران در خرید ارز روبه‌رو شده است و در روزهای انتهایی ماه نیز معمولا به‌دلیل کاهش نقدینگی در بازار گرایش چندانی به خرید وجود ندارد. با این تفاسیر باید دید در شروع بازار شنبه دلار به کدام سو حرکت خواهد کرد؛ تردیدهای ارزی اثرگذار خواهند شد یا خریدهای ارزی دلار را به سمت افزایش بیشتر خواهد برد.